Verhalen en ontmoetingen

 

Boekensteunen, verhalen en ontmoetingen

In mijn wandmeubel in de huiskamer staan diverse boeken ondersteund aan weerszijden door boekensteunen. Ze zijn bijna net zo oud als ik nu ben. Boekensteunen die, als ze de mogelijkheid hadden, een verhaal zouden kunnen vertellen. Een verhaal over mijn leven, mijn interesses, een soort levenscyclus. Ze zijn al oud en aan het eind van de reeks worden ze nog steeds verplaatst voor nieuwe aanwas. Van het verleden naar het nu. Een historie waarin te zien is hoe de tijd is veranderd. De schrijfstijl, het woordgebruik, maar vooral ook de vooruitgang van kennis en wetenschap. Vanaf mijn huwelijk staan er boeken die mij lief zijn en ik nog steeds bewaar. Exemplaren zijn er in de loop van mijn leven ook verdwenen. O.a. de encyclopedie. Door al onze digitale communicatie zijn ze nu helaas overbodig geworden. Hoewel ik nu wel eens het naslagwerk op papier mis. Om ruimte te maken heb ik afscheid genomen van boeken en gebracht naar de bibliotheek, of een kringloopwinkel, en wie weet staan ze nu tussen boekensteunen bij iemand anders in huis die ervan kunnen genieten.

Achter gesloten deurtjes in mijn kast liggen verborgen de fotoalbums, Een heel leven zichtbaar in beeld en met vergezeld van die beelden is het een heel verhaal. Wanneer ik vanaf het allereerste begin over die foto’s zou gaan vertellen en zou gaan opschrijven zou ik mijn levensverhaal inzichtelijk kunnen plaatsen tussen de  boekensteunen. Gelukkig zijn boekensteunen om te verschuiven, want het verhaal van mijn leven is nog lang niet ten einde.

Mijn moeder zei dikwijls: ‘Wie veel reist kan veel verhalen’. Mijn laatste reis, eind Juli, was naar het Noord Westen van Spanje. Ik verbleef bij een vriend in de stad Oviedo, gelegen in de provincie Asturië. Een levendige stad, vol met o.a. bars, café's en restaurants. De omgeving is prachtig met groene heuvels. Heel anders dan hier in Nederland, waar door de droogte het gras op diverse plekken verdord en geel is. Tijdens het reizen ontmoet je en zie je op afstand veel mensen en kom je gewild, of ongewild in diverse situaties terecht. Ik zat ingeklemd in het vliegtuig tussen twee mensen. Ze zijn totaal onbekend voor mij en weet niet uit welk land ze komen. Stiekem ben ik dan benieuwd naar de achtergrond van hen, de taal en het doel van de reis. Ja in 1^e instantie naar Madrid waar het vliegtuig heen ging en ik moest overstappen. Soms lukt het om een gesprek te voeren, maar de mensen naast mij hadden er kennelijk geen behoefte aan. Aan de krant te zien die mijn medepassagier las die links van mij zat, kon ik opmerken dat de taal Duits was, maar ja… Duitsland? Zeker weten doe ik het nog niet.

Dat was op de terugweg anders. Door omstandigheden wegens de treinstaking, stremden veel reizigers op het treinstation van vliegveld Brussel Zaventem, waaronder ook ik. Leed brengt veel mensen samen. De gesproken woorden van mijn moeder nog maar eens aanhalen: ‘In tijden van oorlog, gaat iedereen naar de kerk’. Dit is nu natuurlijk al lang niet meer het geval, maar deze uitspraak geeft wel de situatie weer zoals afgelopen week in Brussel. Mensen met volle koffers dromden op het station bij elkaar. Mensen uit diverse landen, met bestemmingen naar Nederland, maar ook om verder te reizen onderweg naar Schiphol en andere luchthavens. Ik heb met diverse mensen uit verschillende landen, maar ook Nederlanders gesproken. Maar één ontmoeting is mij bijgebleven. Een man van ongeveer vijfenveertig tot vijftig schat ik, vroeg mij om hulp. We raakten in gesprek. Hij vertelde, dat hij uit Oekraïne kwam en onderweg was naar vrienden in Almere. In het Engels konden we redelijk communiceren. Hij was vriendelijk en behulpzaam. Droeg mijn koffer waar nodig en samen hebben we onze weg gezocht om zo dicht mogelijk bij de grens te belanden. Na een aantal uren, het was ondertussen bijna middernacht, zijn we op station Roosendaal beland. We staan op het station nog wat te praten, maar opeens zie ik op het bord een trein die hem dichter bij Almere kan brengen. Haastig rent hij de trappen af naar het andere perron en hij was verdwenen. Een ontmoeting met iemand die vreemd is, maar die toch een saamhorigheid met zich meebracht, namelijk samen een doel te bereiken. Ik zal hem nooit weer ontmoeten en nooit weten hoe het hem gelukt is en hoe het verder met hem gaat. Een kortstondige ongeplande ontmoeting van een aantal uren, waarover ik nu een verhaal kan vertellen. Maar ik zal mij altijd blijven afvragen… 

Uiteindelijk ben ikzelf met een taxi thuisgekomen.

 

   

    

De liefde verloren

 

De liefde verloren

 

Aan een ragfijn spinsel draadje een druppel,

verworven door het vocht van de koele nacht.

Het spat uiteen in de palm van mijn hand,

net zoals dromen uiteenvallen na de liefde te hebben verloren.

 

De verdwenen liefde voor de aarde, de mensheid, het land,

de grond waar voedsel op wordt verbouwd.

De liefde kwijtgeraakt in het leiderschap

waarop door gestemde burgers werd vertrouwd.

 

Machthebbers die de liefde voor de mensheid hebben verloren.

De druppel spat uiteen in de palm van mijn hand,

waarna verspreide nevel verdwijnt in een afgrond

waarin vrede moeilijk te vinden valt.

 

Het schip met het graan is vertrokken. 

Hopelijk in veilige wateren onderweg.

Met de druppel die uiteenspat in de palm van mijn hand

wens ik, dat dit nevelbad liefde verspreidt en bijdraagt aan verder vredesoverleg.

 

 

 

 

 

 

 

Jeg Elsker Dei

 

Jeg Elsker Dei,

dat zei mijn toenmalige vriend aan de telefoon tegen mij tijdens zijn verblijf in Noorwegen wegens zijn werkzaamheden bij de Marine. Later, inmiddels mijn echtgenoot geworden, fluisterde hij nog wel eens die woorden. Ik kende de taal niet, maar door de intonatie tijdens het gesprek begreep ik het wel. “Jeg Elsker Dei.’ “Ik houd van jou.”

Taal is een oceaan van woorden en taal was er al voor wij werden geboren en zal er daarna nog altijd zijn. We hebben de keuze uit al die woorden die hun betekenis hebben en aan ons de keus hoe we taal gebruiken en dat zelf invullen. In films kom ik de uitspraak ‘ik hou van jou’ vaak tegen tijdens verliefde scènes, onlangs in een Turkse serie; “Ben seni Seviyorum”  “Ik houd van jou.” Ik hoef de taal niet te kennen om te begrijpen wat er werd gezegd. In een prachtige Turkse Lyric van Chem Adrain “Ben seni cok sevdim’ wordt met mooie tekst de liefde verhaalt.  Jane Birkin met Je t’aime, een nummer door ons aller bekend denk ik zo. Door de wijze van zingen, de gevoelens en de muziek  tijdens dit nummer, is het kennen van de Franse taal niet eens nodig. En of de uitdrukking nu in het Spaans “Te Amo”, in het Engels “I love You”, of in het Duits “Ich liebe dich” wordt gezegd, wanneer men elkaar omhelst, het gevoel laat spreken, verstaat men elkaar.

En of de maan nu in Italië “Luna”, in Frankrijk “La Lune”, of in Engeland “The Moon” schijnt, we hoeven er maar naar te wijzen, of men begrijpt elkaar. Taal is niet enkel kunnen spreken, maar ook communiceren via gezichtsuitdrukking, gevoelens, en gebaren.

Men kan een vreemde taal leren, maar kent dan nog lang niet alle uitdrukkingen die in dat land al jarenlang in gebruik zijn. Door onze moedertaal zijn wij ermee opgegroeid. En om onze eigen uitdrukkingen in een andere taal te vertalen en te gebruiken zal men vaak niet begrepen worden. Bijvoorbeeld de uitdrukking “Beren op de Weg”, met deze uitdrukking wordt vaak aangegeven, dat men problemen verwacht. Echter vertaald in het Engels: “Bears on the road” komt deze uitspraak geheel anders over. Het is geen bestaande uitdrukking en zal dan ook niet begrepen worden.

Ik heb enkele jaren in Frankrijk mogen verblijven. Hoewel ik redelijk de Franse taal beheers, mistte ik dikwijls om mij  eenvoudig te kunnen uiten met een gerelateerde uitspraak. Ik heb enkele Franse uitdrukkingen geleerd, maar ééntje hoorde ik dikwijls wanneer mensen aan elkaar vroegen hoe het ging: “Au Boulot, Au Boulot”, Werken, werken, werken, oftewel altijd maar werken, druk, druk.

Hoe dan ook, communiceren is belangrijk om te verbinden, te kunnen uiten op wat voor manier dan ook. Ik heb genoten toen mijn kinderen de eerste woordjes na zeiden en later hun eigen gesprek voerden in een taal die alleen wij als ouders konden verstaan. Grappige woordkeuzes, die ons vaak aan het lachen maakten. Wijzend naar een vliegtuig en dan horen van mijn zoon: Kijk, vlievuig!

Hoewel mijn moedertaal Nederlands is vind ik “Je t’aime”, of “I love you” toch romantischer klinken dan “Ik hou van jou” in het Nederlands. En natuurlijk “Jeg Elsker Dei” zal ik nooit vergeten, al spreek ik verder geen woord Noors.

Istanbul

APK

 

APK

Het is irritant, er zit een steentje in mijn schoen. En ja… niet zo verstandig, ik ben met blote voeten in de schoenen vertrokken. Geen sokken aan. Aangezien ik op een schelpenpad loop is het geen optie om mijn schoen uit te trekken en op één been te gaan staan. Bijna zeker is dat ik mijn evenwicht verlies en met mijn voet nu zonder schoen nog meer steentjes verzamel. Maar een eindje verder weet ik dat er een bankje staat. Het bankje aan de Vliet.

Er komt een hondje naar mij toe en ik weet aan wie die behoort. Het bankje zal dus bezet zijn. Ik heb er al eerder over geschreven. De man die al plaats heeft genomen op het bankje ken ik. Nou ja, kennen, dat ook weer niet echt, ik weet niet eens zijn naam. Een wat oudere man, die op deze plek vaak uit rust i.v.m. zijn etalagebenen. We komen elkaar regelmatig tegen tijdens een wandeling. Iedere keer wanneer hij er al zit, klopt hij uitnodigend naast zich, zonder iets te zeggen. We maken vaak een praatje.

Ik wens hem goedemorgen en ga naast hem zitten. Ik krijg een aai van de tong van de hond over mijn benen. Ik trek mijn schoen uit, schud hem ondersteboven heen en weer en trek hem weer aan. ‘Geen sokken’, zegt mijn buurman. Hij voegt er nog aan toe: ‘Niet zo verstandig!’ Ik weet het, antwoord ik, maar soms ben ik gewoon lui. Ja, dat gebeurt mij ook wel eens, bromt hij. ‘Ik moest alweer een tijdje geleden voor de APK en ik had geen zin om een afspraak te maken.’ Ze vinden altijd wel wat! Ik kijk hem aan, ja, soms kunnen ze wel wat ontdekken, maar soms ook niet. En de APK is toch verplicht?! Daar kun je toch niet onderuit?! Al brommend gaat hij verder: nee, niet van de auto, van mijn lijf. Ze willen weten, of alles nog gesmeerd loopt. Ietwat verbouwereerd vraag ik: ‘Wil jij dat dan niet weten?’ Ach ja, is zijn reactie, ik voel mij goed, geniet van het leven. Geniet van alles wat mijn vrouw op tafel zet, de heerlijke maaltijden die zij klaar maakt. En ik weet, dat we voeding gebruiken die zo gezond mogelijk is. Ik drink af en toe een biertje, of een glaasje wijn. En dan komt de uitslag, krijg ik het advies om wat aan mijn gewicht te doen en mag ik niks meer en krijg ik er ook nog een aantal pilletjes bij. En met een gefronst voorhoofd kijkt hij in de verte naar zijn hond. Roept hem en voegt eraan toe: ‘Daarna ga ik mij pas zorgen maken en daar heb ik geen zin in. Dus blijf ik lekker op mijn manier door gaan. Wat dat betreft ben ik liever lui dan moe!’ Hij staat op: ‘mijn vrouw wacht op ons hondje en mij, want de koffie zal ze al wel klaar hebben’. ‘Gisteren heb ik haar nog een bloemetje meegebracht. Al staand voegt hij er nog aan toe: ‘We genieten op onze leeftijd samen van de kleine dingen en voelen ons daar gelukkig bij. Is dat niet wat er toe doet?’ Hij heft zijn arm als een groet en wenst mij nog een fijne, maar vooral zorgeloze dag toe.

Ik vertrek ook en moet nog steeds aan het gesprek denken. Meten is weten, maar is soms jezelf happy voelen niet belangrijker, dan van alles maar de wetenschap hebben wat in getallen is vastgelegd? In dit geval dan van de medische APK? Ik vraag mij dat wel eens af. Na metingen zullen er altijd bepaalde indicaties zijn die actie vereisen. En niet iedereen zal een meting op dezelfde manier beoordelen. Iedere situatie kan anders zijn. Het gaat om actie te ondernemen over het totaal plaatje om, in samen spraak met, tot een eventuele behandeling te komen.

Moet men dan maar de kop in het zand steken, zoals die man met het hondje doet? Ik stel mij zelf maar gerust. Hij moppert wel wat, maar zijn vrouw houdt van hem en zal wel een oogje in het zeil houden.

 

Blote voeten...

 

Ik loop graag op blote voeten, in huis, maar ook buiten. Nu het zomer is nodigt dit nog veel meer uit. In de vroege morgen de dauw op het gras en de sprietjes tussen je tenen voelen. De warmte van het zand op het strand en in de koelte van het zeewater, het natte zand door de golven onder je voeten voelen verdwijnen. Het is de sensitieve eigenschap van de huid. Niets is er zo gevoelig als aanraking van de huid. Een vleugje wind, wat als een aanraking van een veertje de haartjes op je armen laten bewegen. De vingertoppen die de kleinste oneffenheid van je huid ontdekken. Een pasgeboren baby laten uitrusten op de borst van de moeder, huid op huid om de stress van de geboorte te vergeten en de baby zich veilig laten voelen. Aanraken is ons niet aangeleerd, het zit in ons vanaf de geboorte. Dat is wat aanraken doet.

Het vervelende is dat op blote voeten buiten lopen ook risico’s met zich meebrengt. Waarschijnlijk heb ik toch op iets scherps getrapt, want onder de bal van mijn voet heb ik pijn. Ik kan niet zo snel iets ontdekken. Misschien zit er een splintertje in, maar dan zie ik toch een sneetje. Een pleister erop en ik trek mijn wandelschoenen aan. Echter erg comfortabel is het niet en ik krijg steeds meer last van mijn voet.

Ik zit op de dijk op een bankje aan de oever van de rivier ‘De Kil”. Het is een aangename temperatuur met de zon aan een strakblauwe hemel. Het is druk op het water diverse schepen met vracht doen golven tegen de kant slaan, maar ook plezier bootjes vinden tussen de grotere schepen hun weg. Ik houd van de omgeving van water. De activiteit zien van de schepen bij het in- en uitvaren van sluizen. De weidsheid en de verdwijnende horizon van de zee. De zilte lucht en de wind door mijn haren.

Wanneer het even rustig is kijk ik naar het water, naar de stroming, de bewegingen die soms alle kanten opgaan. Waardoor het zo ontstaat, ik weet het niet. Waarom is de stroming niet rustig richting naar zee? Ik kan niet onder water kijken, maar het intrigeert mij wel. Evenals waar al die schepen naar toe gaan, het leven aan boord en de mensen op de plezierbootjes. Een jong stel wat al liggend op het dek elkaar zoent, een ouder echtpaar, hij aan het stuur en zij ontspannen rondkijkend in een ligstoel. Ik heb mijn fiets tegen het bankje gestald Op een ander bankje iets verder weg, eveneens een fiets tegen het bankje, waarop een man zit, die net als ik over het water en de omgeving tuurt. Ik ken zijn gedachten niet. Hij zal vast dingen anders beleven dan ik. Zo probeer ik soms mensen te analyseren. Op een druk station bijvoorbeeld. Wachtend op mijn trein en diverse reizigers zie aankomen en vertrekken. Geliefden die vertrekken en elkaar nog even omhelzen. Mensen met aktentassen en mensen die met zware koffers zeulen. Allerlei mensen met een eigen leven. Misschien als ik het zou kunnen ontdekken, mensen die gelukkig, of ongelukkig zijn, mensen die een gezin thuis hebben, of misschien wel alleenstaand zijn. Ze gaan voorbij en ik zal ze nooit meer zien. Maar die man op het bankje even verderop zal vast genieten van de omgeving neem ik dan maar aan, net als ik doe. Ik zie hem opstaan, nog een slokje water nemen en zie hem vertrekken. Ik had natuurlijk een praatje kunnen gaan maken, mijn gedachten kunnen delen. Dikwijls doe ik dat ook. Ik heb het moment laten varen.

Gisteravond ben ik naar een cursus geweest wat ging over dementie. Het herkennen van de ziekte, hoe ga je om met mensen die dementeren, het belang van aanraken. Een hand op iemands hand, aanraken als middel tegen stress.

Fysieke aanrakingen zijn belangrijk voor een mens. We hebben de gelukshormonen nodig die zorgen voor een veilig gevoel. We kunnen niet zonder. Als je aangeraakt wordt kun je pijn beter verdragen, je ervaart minder stress en je voelt je gelukkiger. Het zijn niet alleen woorden die troosten, maar aangeraakt worden, een arm om je heen, een knuffel. Aanraking is net als zuurstof en voeding een primaire behoefte.

Dat zat ik dus allemaal te bedenken op dat bankje aan de rivier op een mooie zonnige dag gisteren. En ja… ik mis als alleenstaande de aanrakingen, maar ook om op bepaalde momenten fijne belevenissen te kunnen delen, zoals mijn gedachten aan het water.

 

Ben Seni Çok Sevdim... ik hield zoveel van jou... lyric

 

Hagia Sopia

Ik hield zoveel van jou…

is de vertaalde tekst van ‘Ben Seni Çok Sevdim’ een Turkse Lyric’. Afgelopen weekend liepen zoon en ik langs de kade van de Bosporus in  Istanbul. Een drukke kade volop levendigheid, aankomende en vertrekkende toeristen, maar ook forensen via de diverse verbindingsboten naar de overkant van de stad en naar de overige liggende eilanden. Op aanwezige bankjes zittende mensen die een ijsje eten, of een broodje simit hebben gekocht van de verschillende aanwezige kleine kraampjes. Om ons heen een wirwar van diverse nationaliteiten. Verschillende talen bereikten onze oren, maar ook melodieën van straatmuzikanten. We stonden stil bij een drietal muzikanten omringd door een groot aantal luisteraars. Na een aantal songs herkende ik de melodie. ‘Ben Seni Çok Sevdim’ “Ik hield zoveel van jou’. Ik was weer terug in momenten van beleving tijdens Turkse series die ik had gezien op Netflix en Youtube. De omgeving, het proeven van de sfeer en deze muziek gaf een extra dimensie aan mijn aanwezigheid in deze bruisende, omvangrijke, bijzondere en culturele stad in het Europese en Aziatische deel van de Turkije.

Nu ik weer thuis ben en nog vol ben van de verse herinneringen denk ik aan de tekst van deze lyric. De tekst en melodie geven een weemoedig gevoel van afscheid. Een afscheid dat ik moest nemen van deze stad, maar ook aan afscheid moeten nemen van liefdes in mijn leven, die ongemerkt op zo’n moment gevoelens van weemoed oproepen.

Ik hield zoveel van jou…

De kostbare parel van een oester

Jij verbergt je, zoals ik mij verberg

Ik hield zoveel van jou, zo diep, diep, diep

Misschien is het moeilijk te begrijpen mijn stilte

Je leest de woorden uit mijn ogen

Ik hield zoveel van jou, ik hield zoveel van jou

Jouw gouden wimpers in de winterzon

Ik hield zoveel van jou, ik hield zoveel van jou

https://youtu.be/Wce8-aiOKzM  

Dat is wat muziek doet, emoties oproepen van belevenissen. Zo zal deze stad altijd een blijvende herinnering zijn door de het beluisteren van deze muziek op de kade in Istanbul. Een blijvende herinnering aan de gesprekken van ons beiden. Een moeder en zoon samen op pad en s ’avonds genietend op een terras van een drankje met het zicht op de verlichte brug over de Bosporus.