Geld is macht. Is macht geld?

Geld is macht. Is geld macht?

Daar dacht ik aan vannacht. In mijn gedachten nog steeds het voorval van de liquidatie van een advocaat die een kroongetuige verdedigde. Geld is een ruilmiddel, het vertegenwoordigd een tegenwaarde. Veel geld in bezit hebben betekent dat je veel doelen kunt realiseren. Veel financiële middelen geeft men de mogelijkheid zich naar buiten toe beter te profileren. Een statige villa, een dure auto, en strak in het pak laat iemand zien die status uitstraalt. We zullen daar eerder waardering voor hebben dan wanneer iemand in korte broek op een fiets ons tegemoet treedt. Het is optisch bedrog waardoor we ons in dat beeld laten imponeren. Het is menselijk en we hoeven er ons niet voor te schamen. Toch kunnen we ons daar behoorlijk in vergissen, ons op het verkeerde been laten zetten, o.a. ook in het vinden van een partner. Vriendschap en liefde zijn niet te koop. Echter waardering voor iemand heeft niets met geld te maken. Iemand die waardering afdwingt krijgt vanzelf volgers en daardoor macht om doelen te bereiken. Dat hoeft niet met geld gekocht te worden. Macht verkregen door enkel het bezit van geld is een kunstmatige waardering.

Wat mij bezighoudt is vooral hoe iemand zich door geld kan laten omkopen om iemand van het leven te beroven. Een gezin kapot kan maken, zonder scrupules. Is het ideologie? Is ideologie ook al te koop? De opdrachtgevers die door gigantische vergoedingen uit te geven om deze daad uit te voeren, doen dit om hun macht te laten gelden. De macht van het geld te waarborgen, om maar steeds in die behoefte naar meer en meer te kunnen blijven voorzien en hun illegale activiteiten te kunnen blijven ontplooien.

Hebben ze dan niet door, dat ze uiteindelijk hun eigen glazen ingooien door op deze manier te handelen, doordat ze zelf eens een advocaat nodig zullen hebben die hen verdedigd?! Een rechtstaat proberen te ondermijnen welke ook voor hen toepasbaar kan zijn, is wel het domste waar ze mee bezig zijn. Kennelijk is geld de enige macht die voor hen telt. Ik mag hopen dat ze eens tot de conclusie komen, door ongetwijfeld verlies van dierbaren door liquidaties in hun eigen gelederen, dat de macht van het geld niet gelukkig maakt. Tegelijkertijd weet ik ook, dat deze hoop een illusie is. Het is een trieste gebeurtenis, het persoonlijke drama van een gezin, dat een echtgenoot en vader verloor, maar ook en vooral voor de rechtstaat in ons land. Helaas heeft een advocaat zijn leven moeten laten vooraleer men eens inziet dat tegen deze misdaden hardere maatregelen nodig zijn.

Liefde overwint afstand

Daar zit ik dan op zolder, met om mij heen drie boeken met bewaarde brieven die mijn lief en ik elkaar lang geleden gedurende een periode van tweeënhalf jaar naar elkaar hebben geschreven. Ik zocht naar een belangrijk formulier in mijn kast op zolder, zag de brieven, verstopt onder andere mappen en werd er toe aangetrokken om ze eruit te halen. Eerst bladerde ik ze vluchtig door, daarna zat ik op mijn knieën, om uiteindelijk op de grond met mijn rug tegen de kastdeur te belanden. Het was niet mijn bedoeling, had vanmorgen andere plannen, wilde verder om mijn schutting in de beits te gaan zetten, maar ik kan niet ophouden met ze te lezen. Keurig netjes heb ik ze ingebonden, het antwoord van iedere brief daaropvolgend. Het is een verhaal doorheen deze periode wat vooral gaat over elkaar missen en liefdesverklaringen. Echter ook over de belevenissen en gebeurtenissen die toen plaats vonden en hoe we daar over dachten. De belangrijkste gebeurtenis was toch wel de eerste man die een stap zette op de maan: Neil Armstrong. Uitvoerig, maar ook verwonderd vertellen we elkaar op schrift hoe we dit bijzondere moment ervaren hadden. Ik was op dat moment 21 juli 1969 op vakantie in Spanje. Ik meen mij te herinneren rond drie uur in de nacht. Mijn vriendin en ik stonden op het strand en keken naar de maan en konden ons niet voorstellen, dat daar nu een levend wezen, de mens, een uitstapje maakte. Mijn lief zat op zee op weg naar Halifax, Canada.

Nu ik aan het lezen ben begonnen, brengen die brieven mij helemaal terug in de tijd. Songs van de Golden Earing, the Bee Gees en nummers zoals Suzanne, Venus, Je t’aime, No milk to day en Mrs. Robinson maken dit plaatje en gevoelens van al die herinneringen compleet.

Het was een mooie maand Mei in 1969. De zomer stond voor de deur en mijn verjaardag op 02 Juni aanstaande. Een toch wel bijzonder gebeurtenis in mijn beleving toen, want ik zou 21 jaar worden en ik verheugde mij er ook op. Bovendien was er die week kermis in de stad. Deventer heeft en had altijd een leuke kermis en meestal viel en valt die tegelijkertijd in de periode van mijn verjaardag.  

De zaterdag voorafgaande aan mijn verjaardag op maandag ging ik, zoals gebruikelijk elk weekend, uit met mijn vriendin. Er waren meerdere uitgaansgelegenheden, maar de chique nachtclub Extase spande wel de kroon. Er was een heuse uitsmijter en een deur met een kijkgaatje. Een colbert en stropdas waren verplicht voor de Heren evenals gepaste kleding voor de Dames. Nadat je had aangebeld, keek de portier door een kijkgaatje en opende dan pas de deur. Voldeed je niet aan de voorwaarden, dan kwam je er niet in.  De levende muziek werd verzorgd door professionele nachtclubbands met landelijke bekendheid. Iedere week weer een feest om naar toe te gaan.

Daar was dan dat moment die avond. Ik zag hem binnenkomen. Hij torende door zijn lengte hoog boven de anderen uit. Door zijn bruine gezicht en licht blonde haren viel ik als een blok voor hem. Er was een ronde grote bar en hij zat recht tegenover mij. Ik heb de stoute schoenen aangetrokken en terwijl de band een nieuw nummer “Suzanne” begon te spelen ben ik naar hem toegelopen en heb zijn hand gepakt en leidde hem naar de dansvloer. Hij keek verbaasd, maar ging mee. Na enkele nummers later en nog een drankje besloten we samen de kermis te bezoeken. Het was zo’n avond, waarbij alles klopte en je nooit van tevoren had kunnen bedenken dat het zo zou verlopen. Een memorabele avond. Hij bracht mij naar huis , we zoenden en spraken af om elkaar weer te ontmoeten op mijn verjaardag.

Het was goed weer die maandagavond, na wat gedronken te hebben in de bar slenterden we nog even de kermis over, om daarna aan de IJssel te belanden. We raakten niet uitgepraat. Om twaalf uur feliciteerde hij mij met mijn 21^e verjaardag. We zaten op een muurtje aan de kade en hij vertelde, dat hij bij de Marine werkte en halverwege zijn verlofperiode van 6 weken zat en begin Juli voor 6 maanden weer naar zee zou vertrekken. We zaten daar tot de volgende morgen. Hij moest zo’n 10 km lopen naar zijn huis en Ik ben rechtstreeks naar mijn werk gegaan en werd toen door collega’s er op geattendeerd, dat er van mijn panty’s aan de achterkant niet veel over was. Het muurtje had er geen goed aan gedaan. Nog drie weken te gaan eer hij zou vertrekken. Dagelijks zagen wij elkaar, om zoveel mogelijk nog van de resterende tijd te benutten. En we zouden elkaar gaan  schrijven.

Nu ik al die data van de brieven bekijk, is het bijna dagelijks dat wij elkaar schreven. Iedere periode dat hij voor langere tijd op zee verbleef hebben we elkaar al onze belevenissen en gevoelens verhaald. Nu ik, na een heel lange tijd, deze brieven weer herlees, zijn ze voor mij vooral ook een mooie terugblik op een bijzondere tijd die we samen op afstand, in woorden overbrugd hebben. Vooral dat onze liefde voor elkaar al die periodes van afwezigheid overleefd heeft. Liefde overwint afstand.

Vaderschap...?

Ik zou wensen dat de jonge vogeltjes groot genoeg zijn om uit te vliegen. Aan mijn schutting heb ik een nestkastje gehangen en het is nu voor de tweede keer dit jaar, dat het bevolkt wordt door een mezenpaar. Het is weliswaar een kastje van Vogelbescherming Nederland en ik heb hem opgehangen richting het Noordoosten, dus daar is niks mis mee, echter hij hangt wel in de volle zon. Bij het eerste nestje in het voorjaar is dat nog niet zo’n probleem, maar nu het zomer is en bovendien met die hoge temperaturen is die plaats niet zo geschikt. Zonder enige beschutting, vooral met dit warme weer deze week, maak ik mij zorgen om die jonkies. Ze moeten haast gebakken worden daar in die kleine ruimte. Nu kun je de natuur wel zijn gang laten gaan, wat menigeen tegen mij zegt, maar ik heb de mogelijkheid geboden en daar zit bij mij nu dus de kneep. Dus heb ik toch maar een oplossing bedacht en een paraplu er boven opgehangen, waarbij ik tegelijkertijd de angst heb, dat de ouders niet meer zullen komen. Gelukkig heb ik nu ontdekt, dat Pa en Ma Mees er zich niet aan storen. Ze vliegen af en aan met steeds dikkere wormpjes. Vanuit mijn stoel op het terras kan ik al de bewegingen volgen. Het is prachtig om te zien hoe de ouders voor de jongen zorgen. Het is het instinct, maar toch blijft het mij fascineren hoe de natuur in elkaar steekt. Poepjes worden netjes iedere keer uit het nest verwijderd. Soms komt er al een kopje vlak voor het gaatje en wordt hij of zij vanaf de buitenkant gevoederd. De grootste en bijdehandste zal dan het meeste eten krijgen, maar ook dat is de natuur. Het zal niet lang meer duren eer ze uitvliegen, omdat ik opmerk, dat de geluiden die ze maken ook steeds luider wordt. Nu ik deze ervaring heb ga ik het nestkastje voor het volgend jaar toch maar ergens anders een plaatsje geven. Het zal me de zorgen om het overleven van de jonkies in elk geval ontnemen.

Koolmezen zijn sociaal monogaam. Tenminste, ze hebben één vaste partner tegelijk. Ik noem ze dan wel de trotse ouders van dit nestje, maar het wil helemaal niet zeggen, dat Pa daadwerkelijk de vader van alle jongeren is. Ik las daar een leuk artikel over van RTL. “Koolmezen zijn de grootste vreemdgangers onder de vogels”. Zo’n 10 procent van de mannetjes die de jongen eten geeft is niet de vader. Koolmezen gaan regelmatig vreemd. Voortplanten is hen doel en dat willen ze het liefst zo snel mogelijk doen in hen korte leventje.

Ik vind het wel leuk om citaten uit de rest van de publicatie aan te halen. Constance Mager van Burgers Zoo vertelt dat vogels, afgezien van de slippertjes monogamer zijn dan dieren. “Net zoals in de rest van het dierenrijk is monogamie betrekkelijk.“ Ze heeft het o.a. over ringstaartmaki’s. Zij doen weer meer mensen aan mensen. Ze zijn serieel monogaam. “Zij kiezen elk paarseizoen een andere partner, een beetje zoals wij mensen daten. Er is alleen een groot verschil: vrouwtjes zijn maar 1 dag per jaar vruchtbaar, dus heel veel tijd om vreemd te gaan hebben ze niet.”

En even verder stelt ze de vraag: En waar staan wij mensen dan op de monogamie-schaal?  Biologisch gezien zijn we er niet voor gebouwd”, zegt Mager, dat zie je aan het lichaam: aan het grote verschil tussen mannen en vrouwen in uiterlijk. En verder legt ze de reden uit waarom de kans  bestaat dat mannen eerder vreemd gaan. De tekst hieruit herhaal ik liever niet, voor iemand die er benieuwd naar is, zie onderstaande link. Uiteindelijk stelt ze dat mensen cultureel gezien nog altijd streven naar monogamie, hoe onnatuurlijk dat ook is.  

https://www.rtlnieuws.nl/editienl/artikel/174676/vogels-gaan-graag-vreemd-en-doen-dat-vooral-met-de-buren

Voorlopig zorgen de ouders nog goed voor hun jongen, of het dan broertjes, zusjes, of half broertjes zusjes zijn, maakt mij op dit ogenblik niet zoveel uit. Ik hoop dat ze allemaal uitvliegen.

Emancipatie

Ik las onlangs, dat in de ik-vorm schrijven onbetrouwbaar is. Ik snap die opmerking. Het is toch de hoofdpersoon die vanuit zijn eigen ik-zijn schrijft en je moet je kunnen herkennen in de stem. Wanneer ikzelf een boek lees in de ik-vorm en ik me niet kan inleven in de denkwijze van de hoofdpersoon, leg ik het boek aan de kant. Persoonlijk schrijf ik graag in deze vorm. Het zijn mijn persoonlijke belevenissen en wat is er mooier dan de intiemste gedachten van iemand te lezen, maar ook als schrijver te delen. Ik begrijp ook wel dat de lezer zijn eigen denkwijze invult, zijn eigen wereldbeeld en herinneringen inkleurt. Ik blijf in de ik-vorm schrijven met de mogelijkheid van speculeren van de lezer, om zelf in te vullen hoever het verhaal van de hoofdpersoon af ligt van de realiteit. Dichter dan dicht bij mijzelf in het uiten van mijn intimiteit kan ik niet blijven. Dus wel, of niet betrouwbaar mag de lezer zelf bepalen.

Wekelijks ga ik twee maal in de week jeu des boulen. Een avond en een middag. Nu het zomer is spelen we buiten en daar geniet ik nog het meest van. We spelen competitie, dus het is ook nog enigszins serieus. Voor sommigen is het of de wereld vergaat bij verlies, maar ik speel voor mijn plezier. Na afloop drinken we in de kantine nog wat en praten we na. Wat me iedere keer weer verbaasd, is dat mannen bij elkaar klieken en de vrouwen elkaar opzoeken. Ook op mijn diverse familiefeestjes is dat vaak het geval. Soms gebeurt het vanzelf, dat ik weleens tussen de mannen beland. Niets vreemds aan in mijn ogen, maar soms krijg ik dan de indruk, dat dit als ongewoon wordt ervaren.

Ik ga in  mijn hele leven al makkelijk om met mannen. Waar het aan ligt verklaar ik voor mijzelf, omdat ik vind, dat mannen nu eenmaal een andere humor hebben, andere interesses die mij ook boeien. Vaak gaat het over politiek, samenleving en sport. Vooral voetbal. Ik interesseer mij daar ook voor. Niet dat ik nou een fanatieke fan ben van één of andere club, maar volg het wel. Ik heb jarenlang als penningmeester zitting in het bestuur van de plaatselijke voetbalvereniging mogen hebben. Eén vrouw tussen 9 mannen en helaas komt dat ( nog) niet zo vaak voor. Als penningmeester heb je in het reilen en zeilen van de club nogal wat in de melk te brokkelen. Maar ben altijd als bestuurslid gewaardeerd, zonder onderscheid en heb het ook altijd met plezier gedaan.

Onder vrouwen vind ik het ook goed toeven. Heerlijk ongeremd kunnen lachen om opmerkingen en leuke onverwachte dingen ondernemen, die je alleen met vrouwen onder elkaar kunt doen. Maar een mix van mannen en vrouwen geeft toch een heel ander beeld. Veel diverser en kom je dikwijls tot heel andere invalshoeken. Daarom voor maatschappelijk en economisch belang vind ik het belangrijk dat vrouwen, evenveel vertegenwoordigd dienen te zijn als mannen zowel in bedrijven, politiek, alswel bestuursfuncties. Het cliché bestaat nog steeds, dat in bepaalde bedrijven vrouwen minder gewild zijn in de hogere topfuncties. Ik ben van mening dat niet meer de mannen de dienst moeten uitmaken of een vrouw wel, of niet voor die functie geschikt is. Laten ook de mannen hierin eens emanciperen!

“Wanneer mannen en vrouwen het eens worden is het enkel in hun conclusies, hun redenen zijn altijd verschillend”. 

G. Santayana

    

De laatste bladzijde.....zomaar een verhaal

Ik hou van lezen. En dan doel ik niet op het dagelijks openslaan van de krant waarbij de koppen voorbij snellen om de bijbehorende uitleg voor de lezer belangrijk te laten vinden. Of de teletekstpagina over het laatste nieuws ook nog eens door te nemen. Nee, ik ben verzot op het lezen van een boek. Geen E-book, maar een echt boek van papier. Mijn voorkeur gaat uit naar detectives, verhalen over de koude oorlog, historische romans en boeken over rampen, zoals o.a. over Tsjernobyl, het leven na de ramp, het “andere leven” wat daardoor is ontstaan. Heb er overigens ook een documentaire over gezien, dit even terzijde.  

Ik kan mij helemaal verliezen in een boek, er in verdrinken. Laat mijn aardappelen ervoor aanbranden. Beleef de angst en de spanning en maak mij voorstellingen van de personages. Ik ontsnap aan de realiteit. Ik vind het altijd spijtig, wanneer ik het boek na de laatste bladzijde sluit. 

 “Het boek des levens kent vele hoofdstukken echter er is altijd een laatste hoofdstuk en dan is het boek uit”.

Het einde van het verhaal, de historie waarin ik me heb ingeleefd, het opgeloste complot, of niet, dit is waar ik naar toe lees, onderweg naar de laatste bladzijde. Iedereen is op weg naar die laatste bladzijde. Ook ik, maar mijn eigen einde zal ik daarna niet meer kunnen lezen en dat is juist, wat mij beroert.

Ik kan mij er een idee van vormen, zittend op een pluche zetel waarin ik kijk naar mijn eigen voorstelling. Het toneel feestelijk versierd met vlaggetjes en ballonnen, verspreid in de zaal mooie bloemstukken. Het gaat over mij. Al mijn kinderen en kleinkinderen staand op het toneel. Ieder feestelijk gekleed. Ze lachen en wuiven naar mij. Allen hebben een papier in de hand met, naar ik vermoed, de tekst die ze zelf hebben opgesteld over hun herinneringen met mij. Mijn kleindochter begint en verhaalt, eens door mij aan haar verteld, wat ik had uitgespookt op dezelfde leeftijd als zij nu is, 7 jaar. Over de melkbus op de kar van de melkboer die ik open had gezet. Vrolijk verteld ze over de melk die wegstroomde op het wegdek. Mijn andere kleindochter kijkt mij met een grote smile aan. “Ik hou van jou, Oma. Ik ga je missen wanneer je er niet meer bent”. Speeches volgen van mijn zoons en vrienden. Ik voel me geliefd en ben blij met alle aandacht. Mijn jongste zoon strijkt door mijn pas gekapte haar en geeft mij een knuffel. Mijn oudste pakt mijn gerimpelde handen, geeft mij een kus en zegt: ik ben trots op jou, mam. Daarna het uitreiken van cadeaus, waarna het doek zich sluit. Iedereen vertrekt, trekt de jassen aan, de lichten doven. Buiten is de realiteit. Het regent, parapluis worden tevoorschijn gehaald, ieder gaat zijn eigen weegs met herinneringen die in hen verder leven. Ik blijf alleen achter……

Ik zit nog even met het slot van dit verhaal, want uiteindelijk is het gewoon maar een verhaal. Een verzonnen verhaal over een feestelijk gebeuren. Het kan zomaar een laatste bladzijde zijn, maar ook een nieuw begin. Een begin van een nieuw verhaal. Over twee werelden die bij elkaar komen, welke samen een nieuw verhaal kunnen gaan vertellen. Over het mijne en dat van jou. Een Roman wellicht. Tot aan de laatste bladzijde.

 

   

  

  

Rafels op een zonnige Moederdag

Soms kom je ergens onverwachts terecht waar je niet op gerekend had, niet had gepland, ook niet had verwacht. In het laken waar ik op lag zaten kleine gaatjes van slijtage, maar ook een grotere, net groot genoeg om mijn vinger in te steken en mij wel heel uitdagend aanspoorde het ook te doen. En daarbij het bijzondere geluid te ervaren van scheurend stof, dat aan rafels uiteen wordt gereten. Mijn mede kamergenoten zagen het voorgestelde idee al gebeuren en wachten al met spanning op dit toch wel foute, maar ook ondeugende moment. Op het onherroepelijk aandurven van het vernielen. Heb het niet gedaan. Ondertussen was er hilariteit en ontspanning ontstaan en was de eerste kennismaking een feit. Wisten we door deze aanleiding, met enige humor omkleed, van welk hout ieder zo ongeveer gesneden was. Bovendien verlichtte het onze angst over het verdere verloop van het gebeurde wat geleid had tot deze plotselinge opname. Onderzoeken waren achter de rug en we waren overgeleverd aan omhangen en omgeven apparatuur die ons moest observeren, maar ook het bed liet houden. Vier alleenstaande vrouwen, welke op de vroege zondag waarop Moederdag thuis gevierd zou worden, met spoed opgenomen werden in het ziekenhuis. Single geworden door overlijden, of scheiding van de partner. Voor dat ogenblik waren we genoodzaakt een periode met elkaar door te brengen. Onbekenden die door een gelijkwaardige situatie een binding ervaren. De angst met gelijkgestemden delen door het gegeven van het niet meer hebben van een partner, waarmee op het moment van een noodsituatie overlegd kan worden en er een vertrouwde naaste is die je bijstaat, voor je zorgt. 

Er ontstonden verhalen over de voorbereiding voor deze dag, waarop bezoek van kinderen werd verwacht en naar uit werd gekeken. Dat het nu zo anders dan verwacht was verlopen. Een gebakken appeltaart, welke nog stond af te koelen op het aanrecht in een leeg huis. Een pan soep waarvan het vlees nog stond te trekken op het fornuis en het vuur eronder door de ambulance broeder was gedoofd. Maar ook verhalen over de rafels in hun leven van het verleden. Ontstane scheuren onherstelbaar voor eventuele reparatie, maar ook scheuren welke de tijd gegeven was om te herstellen. Dit allemaal ontstaan naar aanleiding van een simpel gaatje in een versleten laken. Want vroeger….scheurden we lakens in repen….enz. enz., eens vroeger….. Daardoor kwamen herinneringen boven van persoonlijke belevenissen in een lang verleden. 

Ik werd al gelijk bestempeld als de jongste, mijn buurvrouw was de oudste en had reeds de geweldige leeftijd bereikt van 91. Zij had haar leven voltooid vertelde ze. Niets kon meer gerepareerd worden, alles was stuk en met diverse hulpstukken werd haar leven in stand gehouden en gerekt. Maar haar wijze van vertellen, op zo’n sprankelende , maar ook met van kennis doorspekte manier deed ons boeiend luisteren. Ze was verdrietig omdat ze met de arts had besproken haar leven te beëindigen. “Het is hard, zei ze, de realiteit van het definitieve einde nu hardop uitgesproken te hebben”.

In de loop van de middag stroomden bloemen op onze kamer binnen, meegebracht door de op bezoek komende kinderen waarvan sommigen al vroeg uit bed waren gebeld. Bijgekomen van de schrik waren ze even naar huis gegaan en teruggekomen met de gift om toch dat tintje extra van liefde te betonen aan hun moeder. De geuren en kleuren vervingen de reuk van een ziekenhuis. Het vrolijkte op en deden soms even het vervelende van onze eigen narigheid vergeten.

Met mij is het goed. Bij mijn ontslag met diepe meelevende gevoelens afscheid genomen van mijn onbekende, maar toch ook weer bekend geworden kamergenoten die door een gedeelte van hun levensverhalen gedeeld te hebben, elkaar hebben gevonden in een onverwachte omgeving en situatie.

Een bijzondere Moederdag, op een bijzondere plaats met veel liefde van kinderen voor hun moeder omringd.

“Het beste wat een moeder aan haar kinderen kan geven, is het geschenk van haar tijd”

Liefs,

Een verhaal....door mij verteld

Een verhaal…..

Mijn grootouders, van mijn moederskant, geweldige mensen, heb er dierbare herinneringen aan. Ik heb na de oorlog 7 jaar met mijn ouders bij hen ingewoond. Het verhaal wat ik ga vertellen behelst de periode van de oorlog en de jaren daarna. De meegemaakte belevenissen tijdens 1940-45 werden dikwijls aangehaald, gewoon aan de keukentafel door mijn grootouders en ouders. Ik was nog jong, drie jaar na de bevrijding geboren, toch heb ik veel meegekregen van de impact welke alles op hen gehad heeft. Het zijn niet alleen de verhalen, die indruk op mij maakten, maar het was vooral de sfeer en de emoties van ongemak en verdriet die ik toentertijd geproefd heb, waardoor Ik het ontroerende belevenissen vond en naarmate ik ouder werd begon ik me er steeds meer in  te verdiepen, ze te combineren met mijn ervaren gevoelens als klein kind. De wederopbouw verliep in eerste instantie traag. Van alles, was er tekort, bovenal woningen. Als 5 jarige kan ik mij nog heel goed herinneren de resten van puin welke de bombardementen op gebouwen in Deventer hadden aangericht. Mijn verhaal gaat over angst, vreugde, verdriet, geboorte, overlijden, maar ook over liefde.      

Mijn Opa en Oma woonden aan de rand van het dorp in de omgeving van Deventer in een vrijstaand huis. Er was aardig wat grond rondom het huis. Een groentetuin, een appelboom achterin, waar mijn Opa voor mij een schommel aan een tak had gemaakt, diverse schuren, een stuk weiland. Het huis staat er nog, ben er nog diverse keren langs gereden, echter, ik moest mijn herinnering aan de grootte van zowel huis, zowel als tuin aardig bijstellen, toen ik het voor de eerste keer als volwassene weer zag. Het was allemaal niet zo groot. Toch woonden er drie jaar na de oorlog twee gezinnen, waarvan de voorkamer ook nog diende als winkel, waar galanterie producten verkocht werden. Jaren voor de oorlog trok mijn Opa met paard en wagen erop uit om zijn waar in de omgeving aan de man te brengen. Potten, pannen, keukengerei. Gedurende de oorlog werd het hem onmogelijk gemaakt, doordat de paarden in beslag genomen werden. Mijn Opa was een sigarenroker, echter tijdens de oorlog was er geen tabak meer te verkrijgen. Vindingrijk als hij was, is hij zelf tabaksplanten gaan verbouwen. Ik zie nog de tabaksbladeren hangen in de schuur.

Mijn ouders hebben elkaar ontmoet in 1944. Wanneer er een ophanden zijnde bombardement, of gevechten aan kwamen, werden ze gewaarschuwd om te vluchten. Mijn vader woonde met zijn familie op een boerderij in een dorpje aan de IJssel 30 km verderop. Ook zij moesten voor een periode hun boerderij voor hun eigen veiligheid verlaten. Mijn moeder en ouders vonden een schuilplaats bij een boer en daar troffen zij elkaar en zijn verliefd geworden. Dicht tegen elkaar aan, in een schuilplaats  gemaakt door de boer in een berg met bieten. Ik probeer me nog steeds een voorstelling te maken hoe dat er uit moet hebben gezien. Ik vind het nog steeds een bijzondere ontmoeting.  

Mijn vader heeft me dikwijls verteld hoe spannend het was wanneer hij de afstand per fiets aflegde om mijn moeder te ontmoeten. Ook werd hij gedetacheerd om voor de TOT te gaan werken. Te voet moesten ze naar Apeldoorn. Een hele kolonne mannen. Hij vertelde, dat hij zich steeds meer liet zakken in de rij, een maisveld zag, over de sloot sprong, waarna hij zich uit de voeten maakte. Ook in dat jaar kregen mijn grootouders hun eerste kleinkind. Echter hun dochter overleed in het kraambed na de geboorte. Geluk en intens verdriet zo dicht bij elkaar, waarbij de omstandigheden daar nog een extra stempel op drukten. De baby werd voor de verzorging door de vader bij mijn Oma en Opa ondergebracht en heeft bij hen tot zijn 9^e jaar gewoond. Mijn “grote” neef, mijn speelkameraadje.

Vlak voor de bevrijding, waren de Canadezen in opmars. Omdat er hevige gevechten verwacht werden, moesten ze opnieuw vluchten. Bij terugkomst vonden ze hun voorgevel volkomen in puin. Waar ze erg van schrokken en onder de indruk van waren, was dat ze twee gedode Canadese soldaten tussen het puin aantroffen. Jaren later in hun verhalen beroerde hen dat iedere keer weer.

Twee jaar na de oorlog trouwden mijn ouders. Het huis was weer hersteld, op de bovenverdieping was woonruimte voor hen gecreëerd.

Zo zullen er talloze verhalen door onze generatie verteld kunnen worden. Mijn schoonouders die op hun boerderij een schuilplaats boden voor gevluchte Joden uit Amsterdam. De angst en de spanning voor ontdekking wat dat voor hen meebracht, zijn belevenissen waar we door hun wijze van vertellen een beetje een idee van hebben gekregen.

Ik blijf mijn verhaal vertellen, bovenal om te beseffen hoe waardevol in vrijheid leven is. Maar vooral het belang om te blijven gedenken.  

Liefs,