Schalkhaar, Deventer

 

Mijn roots

Mijn roots

Na mijn trouwen vertrok ik op drieëntwintig jarige leeftijd naar een niet zo’n groot dorp in Zeeuws Vlaanderen en nu woon ik sinds tweeduizendzestien in de Hoeksche Waard. Maar mijn roots liggen in de historische regio Salland in de provincie Overijssel. Om precies te zijn In Schalkhaar en Deventer.

Roots: “Mijn afkomst, mijn oorsprong, waar mijn wortels liggen”.  Mijn culturele identiteit.

De plek waar ik oorspronkelijk vandaan kom. Het behelst mijn opvoeding, de cultuur van de regio, het dialect, maar ook de jeugdherinneringen. Schalkhaar de plaats waar ik geboren ben, waarin ik de eerste tien jaren ben opgegroeid. Waar mijn vader mij leerde schaatsen en leerde fietsen. Alle belevenissen voor de eerste keer ervaren maken herinneringen intenser.  

Met zoonlief afgelopen week enkele dagen in Deventer verbleven. De stad waar ik de middelbare school heb bezocht, waar ik verliefd ben geworden en waar ik mijn man heb ontmoet. De stad waarin ik als jong volwassene het uitgaansleven heb ontdekt. De levendigheid van een stad heb ervaren. Tijdens de pauze van mijn werk even de stad in om bij goed weer te lunchen op een terras, of de van huis meegebrachte lunch met collega’s te nuttigen op de Welle langs de IJssel. Of een ijsje eten bij de zeer bekende Italiaanse ijssalon.

We hebben op de fiets Deventer en omgeving verkend. Plaatsen bezocht waar ik gewoond, gewerkt heb en naar school ben geweest. Het huis waar ik geboren ben. Wat is het leuk om aan mijn zoon de plekken van mijn jeugdherinneringen te kunnen laten zien en  het vertellen van de bijbehorende belevenissen. Maar wat is alles veranderd in de loop der jaren. Routes die ik in mijn hoofd had naar school, naar het werk, ik herkende ze in 1^e instantie moeizaam. Nieuwe gebouwen, nieuwe wegen en… het is veel drukker.

We logeerden in een  honderdvijftig jaar oud Hotel in het historische centrum van Deventer. Een architectonisch gebouw met tradionele elementen met modern comfort. De brede lange trappen naar de verdiepingen met op iedere verdieping prachtig grote ramen. Op de hoogste verdieping een mooi uitzicht op de Brink en de stad. Wanneer je je ogen sluit kun je je wanen in een film van Sherlock Holmes. De vloeren die kraken, zowel in de oude lift. Er zijn veel oude historische gebouwen verdwenen, maar dit hotel is er gelukkig nog. Het sloot goed aan bij mijn herinneringen en het opnieuw teruggaan naar de regio van mijn roots.

 

Het regent water...

 

Het regent water…

zei eens mijn grootmoeder. Die herinnering komt boven nu het stormt en regent buiten. Mijn Opoe, zoals ik haar in mijn jonge jaren noemde, was dementerend. Hoe haar geestesgesteldheid was in die periode kan ik natuurlijk alleen maar naar raden, of ze op momenten gelukkig was, of boos, of verdrietig. Maar op dat moment in mijn herinnering als kind was ze blij. Het enige wat ze herhaaldelijk riep was: Het regent water! En ze liet zich nat regenen. Op dat ogenblik vermoed ik, was ze gelukkig.

“Bewegen verandert niet alleen je lichaam, maar ook je houding, je geest, en je humeur”.

De Gemeente Hoeksche Waard biedt een gratis vitaliteitscheck aan voor 60 plussers. Ik had het gelezen in het regionale blad, maar legde het naast me neer. Ik vond het niet nodig, want ik weet zelf hoe fit ik mij voel. Ik wandel bijna elke dag, daarnaast pak ik regelmatig de fiets. Terwijl vriendin zich had opgegeven en opmerkte, dat het ook wel iets voor mij zou kunnen zijn. Uiteindelijk toch nieuwsgierig geworden en… ik heb het gedaan. En wat ik al dacht! Alle test waren prima. Ik word wel eens moe van al die goede adviezen her en der om gezond te leven. Al de dwingend aanvoelende reclames die het beter in je vel zitten zullen bevorderen. Zeer populair de laatste tijd, proteïne. Allerlei producten waar dit eiwit is aan toegevoegd. Met een verhoogd prijskaartje! 

Nog een bekende slogan: Meten is weten! Ik heb op het laatst toch besloten om mee te doen, maar word ik bij deze wetenschap er nu gelukkiger van?

“Je lichaam kan bijna alles aan, het is de geest die je moet overtuigen”

Na afloop en evaluatie van de uitslag werd mij diverse mogelijkheden om te bewegen aanbevolen bij sportverenigingen, of bij het aanbod van Welzijn. Wandelen, fietsen, turnen, badminton, jeu des boules. Wandelen in een groep, daar word ik niet gelukkig van. Het liefst bepaal ik mijn eigen tempo en mijn eigen afstand en moment. Tijdens een wandeling kwam ik onderweg in gesprek met een teamleider van gemeentelijke tuinlieden die even een pauze hadden. De wekelijkse groep wandelaars naderde en nodigden mij uit om aan te sluiten. Waarop de teamleider zei: Al is het alleen maar om contacten op te doen, kan het goede reden zijn om mee te lopen. Ja, ik snap het, maar ik word er niet gelukkig van.  

“Doe alles, maar laat het vreugde voortbrengen” Walt Whitman.

Het regent water! Ik begon mijn blog met de herinnering aan de blijheid van mijn grootmoeder toen ze zich nat liet regenen. Nu ik bijna de leeftijd heb bereikt van toentertijd mijn Opoe realiseer ik mij steeds meer om zoveel mogelijk dingen te doen waar ik gelukkig van word, mede de intentie van mijn verhaal.  Daarnaast gebruik ik het gezonde verstand. Het leven is ook kunnen genieten. Dus op zijn tijd lap ik al die goede gezondheidsadviezen aan mijn laars.

Niets moet! 

  

 

Vertrouwen

 

Vertrouwen en hoop

Gedachten malen door mijn hoofd, rennen dan alle kanten op. Ik wil ze opschrijven. Er een verhaal van maken. Een verhaal schrijven over vertrouwen in de toekomst, in het goede van de mens. Al een tijdje zoek ik naar de vorm. Het lukt mij niet. En dat komt allemaal, omdat mijn gedachten over een geheel andere emotie gaan. Emoties over alle ellende die dagelijks over ons heen wordt gestort. En… mijn gedachten dwingen mij haast om te schrijven over wat mensen elkaar aandoen om hun gelijk te krijgen, er niet meer geluisterd wordt naar elkaar, er in de politiek geen samenwerking is, echter verhalen op een manier die niet kwetsend, of haatdragend is. Tegelijkertijd wil ik in dat schrijven benadrukken, dat het merendeel van de mensheid het goed bedoelt. Opstaan voor iemand in de bus, ik maak het dagelijks mee zomaar door een onbekende gedag gezegd te worden. In het dagelijks leven zijn we maar gewoon mensen die naar het werk gaan, de kinderen naar school brengen en alleen maar een gezond, veilig en liefdevol leven willen hebben.  

Iedere dag kijk ik enkele malen naar het journaal. Volg de nieuwsberichten in de krant en de smartphone. Wrede, ellendige berichten over het leed van mensen in oorlogsgebieden. Berichten over spelletjes die machthebbers spelen om te confronteren. Demonstraties die uit de hand lopen door een aansluitende groep mensen die enkel uit zijn om te rellen. Ik noem maar enkele gebeurtenissen uit een lijst van vele.  

“Make love no War”, was in de zestiger jaren een bekende antioorlog slogan ontstaan in Amerika door de Hippiebeweging tijdens de Vietnam oorlog. Oproepen om niet te vechten, maar om te vrijen en lief te hebben, het begin van de seksuele revolutie. Het is nog steeds één van de bekendste slogans en staat nog steeds symbool als protest tegen oorlog en geweld en een oproep tot liefde. Ik was in die tijd twintig jaar en ook ik heb die veel gebruikt. In mijn vriendengroep was het in die tijd populair om diverse slogans te gebruiken, maar ook om ze zelf te verzinnen. Ik kan ze mij niet meer herinneren, maar een veel gebruikte was o.a.: “A man should be like coffee, hot, strong and sweet”.  Het was voor ons jongeren natuurlijk ook het vieren van de steeds groter voelende vrijheid. Dat alles ingezet door de hippiebeweging. Vrijheid op het gebied van seks. Het opheffen van het taboe hier omtrent.

Ik vroeg mijn cursisten een aantal punten op te schrijven die ze leuk, of mooi vinden in hun geboorteland en daar dan een verhaaltje van te maken. Ik licht er een paar zinnen van uit. Eén van de cursisten uit Turkije schreef: ‘Als het maar niet over politiek gaat’, maar ik houd van mijn land en ik mis mijn familie’.  Een andere cursiste schreef: ‘Ik hou van de blauwe zee. En dat ik soms 4 seizoenen op één dag beleef”. Ik maak een aantal cursisten al enkele jaren mee. Ik ken hen verhalen over gemis, wrede behandelingen van achtergebleven familie, haard en huis hebben moeten achter laten. Maar hier in Nederland de kracht hebben een nieuw leven op te bouwen en de taal te leren. De moeite nemen om te integreren en zich aan te passen. Bovendien de liefde voor elkaar hebben, zoals ik bij enkele echtparen in mijn groep heb ervaren.

Liefde overwint alles!

Volgens Ai: Liefde kan een leidraad zijn in het vertrouwen van het goede in de mens, ook als het moeilijk is.

Ai: In de maatschappij kan het een oproep in een gepolariseerde wereld zijn om met meer liefde en minder oordeel naar elkaar te kijken en zo bij te dragen aan een betere wereld.

“Make love no War”

 

 

Nazomer... in de herfst van mijn leven

 

    In de herfst van mijn leven

Herfst

De nazomer is het al begonnen

de bladeren bruin te kleuren,

de dagen korter te laten lijken.

Ik zie het ieder jaar gebeuren.

 

De natuur in opmars naar de Herfst

 

De nazomer is het al begonnen

mijn haren grijs te kleuren

mijn leven korter te laten lijken

meer en meer zie ik het gebeuren

het ontstaan van kreukels in mijn huid

 

In de nazomer is het al begonnen

minder herinneringen kunnen maken.

De tijd veel sneller lijkt te gaan.

Ik neem wat meer mijn rust.

 

Wat had ik je nog graag gekust.

 

De Herfst  is het al begonnen.

Nog steeds mijn dromen over later.

Met blote voeten wandelen langs de kust.

Mijn blik op de einder gericht.

Het einde nog lang niet in zicht.

 

Wat had ik je nog graag gekust.

 

 

 

Veilig voelen, veilig zijn

 

Veilig voelen, veilig zijn

Ooit zei eens een vriend tegen mij: ‘Jij hebt best veel schoenen”! Helemaal niet! Zoveel schoenen heb ik echt niet! ‘Nou, ga ze maar eens tellen’. Kijk maar eens op je schoenenrek. Ja, maar de meeste zijn schoenen van al langer geleden, of gekocht voor een speciale gelegenheid. En ja, ik moet bekennen ik heb enkele exemplaren die weliswaar nieuw zijn, maar die ik waarschijnlijk nooit meer zal dragen, omdat ze ongemakkelijk zaten en zitten. Wel pasten ze mooi bij mijn outfit toentertijd. Ik kon er natuurlijk op wachten: ‘Waarom ruim je ze dan niet op’?

En inderdaad, wanneer ik ze dan ging tellen moest ik bekennen, dat her toch wel meer waren dan in mijn gedachten. In ons land heb je nu eenmaal te maken met vier seizoenen. Ik heb schoenen en laarzen voor de winter, sandalen en open schoenen voor de zomer, schoenen voor onder een rok, of jurk, enkele wandelschoenen, sjieke schoenen en nog een paar, voor mij in elk geval, historische naaldschoenen met een hoogte van meer dan zeven centimeter. Gedragen tijdens een bruiloft van vriendin toen ik heel veel jaren jonger was.

Wellicht had ik die naaldschoenen wel als wapen kunnen gebruiken toen ik als twintig jarige in het schemerdonker van de fiets werd getrokken. Maar die droeg ik toen niet, want ik was op weg naar de sporthal om een wedstrijd te gaan volleyballen. Het is goed afgelopen op een paar schaafwonden en  heftige woede na. En geen enkele angst. Die angst drong pas tot mij door enkele jaren later. Een kind stak achter mijn fiets hardlopend de straat over. De schrik en angst van het horen van de voetstappen achter mij, doorboorde mijn hele lijf. Na dit voorval trad het gebeuren tijdens mijn werk op kantoor weer in alle hevigheid naar voren. Ik was op dat moment alleen op kantoor. De schoonvader van mijn baas kwam achter mijn stoel staan en met mooie woorden begon hij mij aan te raken en pakte mij bij beide borsten. Ik was zeventien jaar. En het gekke is, wanneer ik er nu over nadenk, dat ik het nooit aan iemand heb verteld. Niet aan mijn baas, niet aan mijn ouders, niet aan mijn toenmalige vriendje. Uit verlegenheid, uit schaamte.

De gebeurtenissen van de afgelopen dagen met het overlijden en verkrachting van het zeventienjarige meisje brengen deze herinneringen weer boven. Regelmatig fietste ook ik in mijn jonge jaren na een training, of wedstrijd alleen laat naar huis. Om niet op een fietspad door het plantsoen te hoeven, fietste ik wel om, door drukkere straten met veel verlichting.

Ik was op de fiets toen mijn man, toen nog mijn vriend, mij laat in de avond met zijn auto begeleidde onderweg naar mijn huis. Klaarblijkelijk vond de Politie, dat een vreemd gedrag en hield hem aan. Het was een toevalligheid denk ik zo, maar wel heel oplettend.

Ik heb ervaren wat een impact dat heeft op het vertrouwen. Het heeft mij geleerd om voorzichtig te zijn. Echter de angst blijft altijd onderdrukt aanwezig.

Als meisje, of vrouw moet je je veilig kunnen voelen op straat, of tijdens de nachtelijke uren. Maar helaas, de gebeurtenissen leren ons wel om er vooraf rekening mee te houden. We kunnen zelf ook voorzorgsmaatregelingen nemen. Ik herinner mij nog, dat mijn vader mij als vijftienjarige altijd ophaalde na een feestje. Ik vond dat niet erg. Meestal werd er gedanst en mijn vader hield van dansen. Hij heeft mij op die avonden de wals geleerd. Echter als vrouw er rekening mee moeten houden, dat er iets zou kunnen gebeuren, zou niet nodig moeten zijn.

 

 

 

Mooie route naar Col de Propiac

 

Veranderingen

 

Veranderingen ‘Niks blijft hetzelfde’

"Er lijkt een wereld van verandering te waaien"

“De wereld op zijn kop”. Een gezegde dat iedereen wel kent, maar voor iedere situatie een andere betekenis heeft. Wanneer ik met vriendin, of wie dan ook spreek over de huidige situatie in de wereld, gebruik ik dit gezegde vaak, maar ook om soms aan te geven hoe hopeloos, of chaotisch een situatie is. Het is een uitdrukking die in enkele woorden aangeeft, hoe ingrijpend  veranderingen bijvoorbeeld in iemands leven, of zoals door een scheiding, of door verlies van partner, of een dierbare, het leven totaal op zijn kop kunnen worden gezet. Veranderingen in systemen op het werk, fusies, en daardoor misschien wel de angst voor ontslag. 

“De wereld op zijn kop”.

De veranderingen volgen zich in deze tijd snel op. AI, de digitale ontwikkelingen, kunnen we nog op informatie vertrouwen. En zijn we nog in staat om al deze snelle ontwikkelingen te blijven volgen?

“We zijn allemaal voor vooruitgang, mits die geen veranderingen met zich meebrengt” Morrie Brickman  

Mensen over het algemeen houden niet zo van veranderingen. Het veilig voelen op het werk, veilig en vertrouwd voelen in het huwelijk/relatie zijn belangrijke factoren die we vast willen houden. Veranderingen brengen aanpassingen aan een nieuwe situatie met zich mee. In mijn werkzame leven heb ik diverse fusies meegemaakt. Collages die er tegen op zagen om op andere kantoren te werken met andere nieuwe collega’s. Het is zoveel makkelijker wanneer alles bij het oude zou kunnen blijven.

Door mijn leeftijd en wat ik in mijn leven heb ervaren kunnen veranderingen die plaatsvinden tijdens het huwelijksleven bepalen wat de invloed kan zijn op de verbinding. Zeker in mijn eerste jaren van mijn Huwelijk waarin het gebruikelijk was, dat de vrouw thuis bleef en voor de kinderen zorgde vond ik dat lastig. Werkgevers die je niet aannamen, omdat je zwanger was. Ik zag mijn man zich ontwikkelen. Wanneer er dan geen goede communicatie is kan dit tot gevolg hebben, dat je uit elkaar groeit. Maar ook toen veranderde de tijd snel en heb ik mijn kansen gegrepen.  

“In het hart van elke moeilijkheid ligt een kans” Albert Einstein

Want kansen zijn er natuurlijk altijd. Ik heb het altijd positief benaderd. Het was bij elke fusie die veranderingen met zich meebracht, niet altijd makkelijk, maar ik heb mij evenwel altijd flexibel opgesteld. Die instelling heeft mij alleen maar voordeel gebracht.

 

Voor alles is een tijd

 

Voor alles is een tijd

‘Het is een druilige zondagochtend’, zoals de nieuwslezer van SBS6 het deze morgen vroeg aankondigde. Bij het ontwaken hoorde ik de druppels al vallen op de tuintafel die niet ver van mijn slaapkamerraam af staat. Ik zie vanuit mijn raam de pioenrozen, gebogen naar de aarde, lichtjes heen en weer wiegend het gras beroeren. De bloemen, zwaar door de regen, heb ik afgeknipt en in een vaas gedaan en geplaatst op de tafel waar ik nu aan zit. Dit was niet zo’n goed idee. Het gezelschap van de mieren heb ik er gratis bijgekregen, dus toch maar de vaas met bloemen verhuisd naar het tuinhuis. Een aantal had ik al eerder afgeknipt en ook daar opgehangen om te drogen. In de winterperiode kan ik ook dan nog genieten van de bloemen met hun heerlijke geur. Helaas is de bloeiperiode maar van korte duur en regen doet er geen goed aan.

Factoren, buiten onze wil om, waar we geen invloed hebben. De regen die de bloemen sneller doen verwelken in dit geval. Oogsten die mislukken door droogte, of zware regenval op het ongunstigste moment in de groeiperiode. Echter ook factoren in ons leven die van invloed kunnen zijn op ons welbevinden. Ons lichamelijke en misschien daarbij uitvloeiend ook wel ons psychische in orde voelen. Zeker bij het ouder worden rijst dikwijls de vraag: hoe gaan we om met fysieke klachten en afnemende vitaliteit.

Door mijn taallessen ben ik regelmatig aanwezig in de bibliotheek. De bibliotheek is een onderdeel van een zorginstelling. Er is een restaurant, een kapper en een grote zaal waar cursussen, lezingen en kerkdiensten kunnen worden gehouden. Inmiddels verblijven drie kennissen van mij daar doordat ze meer verzorging nodig hebben.

Bij het mooie weer de afgelopen periode zaten we enkele malen tijdens de lessen op het terras buiten. Op een middag ben ik aangeschoven bij een aantal dames en heren die in een rolstoel buiten heerlijk van de zon en elkaar genoten. Tenminste dat was mijn gevoel toen ik bij hen ging zitten. De gespreksstof ging echter voornamelijk over het eventueel sluiten van het restaurant en hoe het dan moest met het gezamenlijke eten in de toekomst. Een dame van 88 had het voortouw genomen om een commissie van bewoners op te richten om te protesteren en om nogmaals een bijeenkomst aan te vragen met het management. Hoe dan ook, lichamelijke ongemakken, maar ondanks alles nog steeds strijdbaar. Een week later sprak ik dezelfde strijdbare vrouw. Het gesprek ging meer over haar persoonlijk, nadat ik had gevraagd hoe ze het verblijf in een zorginstelling vond. Ze vertelde dat ze het afhankelijk zijn van hulp en dingen niet meer zelf kunnen haar soms wel eens verdrietig maakten. Eerst het auto rijden op moeten geven. Dan de fiets moeten verkopen, waardoor ze steeds minder mobiel was en kon gaan en staan waar ze wilde, vond ze het moeilijkst. Maar zei ze: Accepteren dat het zo is maakt dat ik evenwel nog kan genieten van de komst van de kinderen en kleinkinderen en van het mooie weer nu. Ze voegde eraan toe: “Voor alles is een tijd”. En die uitspraak sloot naadloos aan bij mijn gedachten hierover. We gaven elkaar een hand en nu, wanneer ik haar weer tegenkom, maken we een praatje. Het gaat nog steeds goed met haar.

In September 2021 schreef ik onderstaand gedicht. Ik vind het wel mooi aansluiten op deze blog.

  Ouderdom

Ik begrijp wat je bedoelt,

wanneer je zegt,

dat je lichaam oud is, maar je nog jong bent van geest.

Je het argument weerlegt,

dat rimpels de aftakeling bevestigen,

maar rimpels vervagen door hoe je spreekt en leest.

 

Ik begrijp wat je bedoelt

wanneer je zegt,

dat bergen beklimmen je knieën doen kraken

op weg naar die onbereikbare top.

Je uitlegt, dat je verlost bent van prestatiedraken,

die hoogste berg hoef je niet zo nodig meer op.

 

Ik begrijp wat je bedoelt,

wanneer je zegt,

dat vele herinneringen je vergezellen

maar dat jouw nieuwsgierigheid naar het onbekende vertelt,

dat jouw leven nog niet is afgeschreven

en je nog steeds mee blijft tellen.

 

Ik begrijp wat je bedoelt,

wanneer je zegt,

dat alleen passie niet meer jouw hoofdmoot is

maar liefdevol beminnen,

en je in diepe genegenheid

strelend het hoogtepunt bereikt.

Ieders hart zal er garen bij spinnen.

 

Ik begrijp wat je bedoelt,

wanneer je zegt:

dat je vele paden hebt bewandeld, donder en bliksem hebt overwonnen,

het leven blijft voor jou een feest,

dat er nog steeds een toekomst voor je ligt, geheel onontgonnen.

Ik begrijp wat je bedoelt…

Want ook mijn lichaam wordt steeds ouder,

en ooit ben ik ook jong geweest.

 

 

Geluk

 Geluk afdwingen

Kun je geluk afdwingen? Ik denk van wel. Ook weer niet altijd, omdat bepaalde factoren, zoals verlies van een partner, een kind een grote impact hebben. Toch heb ik het idee, dat het mogelijk je eigen geluk te sturen. Te sturen door de keuzes die je maakt. 

Er naar streven om in situaties welke niet zo goed uitpakken, het positieve ervan proberen in te zien. Oké, ik heb ervan geleerd en morgen is er weer een nieuwe dag, een andere mogelijkheid, een nieuwe kans. Het glas altijd halfvol, en nooit half leeg.

Wanneer we over 'zich gelukkig voelen' spreken, denken we in eerste instantie aan het gelukkig zijn in een relatie. Maar zich gelukkig voelen zit nog in heel veel meer dingen. Ik word blij wanneer ik een eenden paar met jonge kroost zie, de pioenrozen, die ooit bij mijn moeder in de tuin stonden, weer zie bloeien en mijn kleinzoon, die niet in de buurt woont, mij onverwacht een bezoek brengt. Het geluk zit in jezelf en hangt niet van een ander af. 

Geluk

Het eerste ochtendlicht piept door de gordijnen.

De vogels hebben mij gewekt.

Ik lig te luisteren en geniet.

Een nieuwe dag ligt in het verschiet.

De pioenrozen bloeien weer roze.

Iets anders zie ik niet.

De kleuren doen mij vergeten.

Ik voel geluk, geen pijn, of verdriet.

Een moment zal er komen,

het ogenblik dat ik je zie.

Je herken in de verlangens van mijn dromen.

In het geluk van liefde, mon ami.

Vrijheid is niet meer zo vanzelfsprekend

 

Vandaag 04 mei 2025 herdenken wij Nederlanders de slachtoffers van de 2^e Wereldoorlog. In deze blog verhaal ik over de gebeurtenissen tijdens de oorlog die mij verteld zijn. Ik blijf erover vertellen en schrijven om te herdenken en niet te vergeten.

Vrijheid is niet meer zo vanzelfsprekend

Ik ben op Schalkhaar geboren. ‘Op’ en niet ‘in’. Taalkundig klopt het niet, maar ik herinner mij nog de tijd toen ik daar woonde, dat het zo werd gezegd. Schalkhaar was vroeger Gemeente Diepenveen, maar nu Gemeente Deventer. Vandaag herdenkt Nederland de slachtoffers van de 2^e Wereldoorlog. Documentaires en verhalen over de bezetting zijn dezer dagen te beluisteren en te zien op radio en Tv. De documentaire “Mijn Opa was een Schalkhaarder” onlangs uitgezonden op NPO1, was dan ook voor mij zeer interessant om te volgen. Zoveel herkenning van de beelden van de omgeving, van de Westenbergkazerne, de Kolkmansweg waar het huis stond van mijn grootouders en waarin ik na de oorlog met mijn ouders mijn eerste zeven jaren heb gewoond. Vlak bij de Wetering en over de brug was de kazerne. Allemaal bekend, maar het thema: “Mijn Opa was Schalkhaarder” was mij onbekend. Hoewel er wel over de gebeurtenissen tijdens de oorlog werd gesproken is dit onderdeel nooit ter sprake gekomen. De verhalen die verteld werden vond ik indrukwekkend, beangstigend en hebben in mijn jonge jaren diepe indruk op mij gemaakt. Zeker tijdens deze dagen  van herdenking en viering van de bevrijding komen die herinneringen van die verhalen weer boven.

Mijn grootouders hadden een galanterie winkeltje in de voorkamer van hun huis. Mijn Opa ging met paard en wagen de boer op om zijn artikelen aan de man te brengen. Tijdens de bezetting werden de paardjes ingevorderd en werden de fietsen meegenomen. Zo is mij verteld. Ik probeer mij voor te stellen wat een impact dat moet hebben gegeven om te zien hoe de paarden worden meegenomen, afgevoerd en je niet meer in de gelegenheid bent om in vrijheid te kunnen voorzien in je onderhoud. De overheersing van een bezetter. Dat je geheel machteloos bent.

Ik heb de gebeurtenissen van mijn Opa en Oma altijd interessant gevonden, maar ook beangstigend. Vooral wanneer ze verhaalden over de bombardementen vlak voor de bevrijding in 1945. Ze moesten vluchten. Hebben bij een boer geschuild onder een berg bieten. Hoe dat er uit moet hebben gezien, daar probeer ik mij nog steeds een voorstelling van te maken, maar jammer genoeg nooit te weten gekomen. Wat zou Ik het mijn grotouders nog graag willen kunnen vragen. Bij terugkomst lag de voorkant van hun huis in puin en vonden ze twee overleden Canadese soldaten. Eén daarvan lag over de toonbank.

Maar er gebeurden ook positieve dingen. Mijn ouders hebben elkaar ontmoet tijdens de oorlog. Ergens diep in mijn herinnering, is dat zij elkaar ontmoet zouden hebben tijdens de bombardementen in 1944 tijdens het schuilen onder die berg bieten. Zij trouwden in 1947. Er werd kort na de oorlog wel het één en ander naar buiten gebracht, echter later is er over de oorlog nooit veel meer gesproken. Waarom? Ik weet het niet. En ik… ik heb er ook nooit meer verder naar gevraagd. Later, heel veel later en nu, denk ik, had ik maar meer gevraagd.

Ook is er bij ons thuis nooit over het POB, Politie Opleidings Bataljon gesproken. Wel dat er goede en foute politiemensen waren. De Duitse bezetter probeerde d.m.v. deze opleidingsschool meer controle te krijgen over het politieapparaat. Jonge mannen dachten hier goed aan te doen om deze opleiding te volgen, zodat ze niet in Duitsland te werk zouden worden gesteld. Maar naar gelang hun werkzame periode waren heel veel agenten het niet eens met de methoden. Ze probeerden, wanneer ze de mogelijkheid hadden, o.a. onderduikers die ze moesten arresteren te waarschuwen. Maar werden ze gesnapt in deze handeling, dan werden ook de families van hen opgepakt en eventueel naar concentratiekampen gestuurd. Dus het was een zeer moeilijke en riskante afweging om goed te willen doen.

“Vrijheid is niet meer zo vanzelfsprekend”  

Nu ik taalles geef aan vluchtelingen uit Syrië, Oekraïne, Turkije wordt ik door de meegemaakte gebeurtenissen van hen nog meer opmerkzaam gemaakt hoe belangrijk het is om vrij te zijn. De keuzes die de ‘goede’ agenten in Nederland tijdens de oorlog probeerden te maken is vergelijkbaar met de keuzes die de vluchtelingen onder hun regime hebben gemaakt. En die keuze hield in, dat wanneer zij werden opgepakt, ook hun familie gevaar liep. Een vluchteling uit Syrië, een advocaat daar van beroep, liet mij een video uit zijn periode van advocaat zien van een demonstratie met veel advocaten tegen het regime, waaronder hij. Hij werd opgepakt, is in de gevangenis beland. Daarna werden ook zijn broers opgepakt en mishandeld. Eén van hen is daarbij overleden. Zo zijn er meer verhalen. Ik ben trots op deze mensen, die proberen in een nieuw land een bestaan op te bouwen, de taal te leren. En ik ben blij, na al hun nare belevenissen, ze daarbij te kunnen helpen.

 Last but not least: Laat kinderen in de asielopvang gewoon kinderen zijn en gun ze een uitje naar de Efteling!  

 

Nachtegaal

 

Nachtegaal

Vandaag viert Nederland feest. Koningsdag. Veel activiteiten worden overal georganiseerd en veel kinderen en mensen zullen er plezier aan beleven. De zon schijn, het belooft voor al diegenen een mooie dag te worden.

Er gebeurt veel in de wereld. Machtsverhoudingen, oorlog, het onder druk staan van de democratie. Ik sta er bij tijd en wijle bij stil, ik denk erover na, maar daarnaast sta ik stil bij de eenvoudige momenten in mijn dagelijkse leven. Nu is het Lente en de Lente vind ik één van de mooiste jaargetijden. Ook hoopvol, omdat alles weer wordt vernieuwd, de natuur opbloeit, jong leven.

Straks arriveren weer de eerste zwaluwen. Ik zie er altijd naar uit. Ik draag al jaren een kettinkje met daaraan een afbeelding van een zwaluw. Voor mij betekent de zwaluw vrijheid. En dan niet in de zin zoals vluchtelingen, of een bevolking aan vrijheid worden onderworpen. Echter meer in de zin van vrij zijn om te reizen. Reizen vind ik leuk. Mensen ontmoeten in andere landen bijvoorbeeld. De sfeer proeven van andere gewoontes en culturen.

In het Zuiden van Frankrijk begint de Lente iets eerder dan hier in Nederland. De eerste vogel, die ik hoorde tijdens mijn jarenlange verblijf daar was de nachtegaal, Hij kondigde de komst van de Lente aan. Dikwijls lag ik in de nacht naar zijn prachtige gezang te luisteren. De omgeving waar ik verbleef was donker, zonder lichtvervuiling zoals dat in ons kleine landje voorkomt. Tijdens de avond waren alle sterren en zelfs de Melkweg helder te zien.

 Ik heb genoten van zijn zang en moet er nog vaak aan terugdenken, want in mijn omgeving hoor ik deze vogel niet met zijn prachtige lied. Daarom als herinnering onderstaand gedicht.

Nachtegaal

De slaap kan ik niet vatten.

Het is donker, het is stil.

Geen ademteug, geen arm die rust op mijn bil,

of een lijf, dat mij warm houdt.

Dan ineens vanuit het woud,

klinkt een liefdevol gezang.

Een serenade vol verlangen

Uitnodigend

in een crescendo van toenemende klanken.

Spannend,

Maar ook hoopvol voor een nieuw begin,

omdat liefde overal is.

En dat het morgen weer licht wordt

na de duisternis.

 

Voetstappen

 

Voetstappen

Op mijn telefoon heb ik een App die mijn dagelijkse voetstappen telt. ‘Voor een gezond leven’, staat er dan bij. Het is leuk om te weten, te meten wat dagelijks bewegen oplevert. Niet zozeer om te weten wat het voor mijn gezondheid zou kunnen bijdragen, want sporten deed ik toch altijd al. Gewoon ook omdat ik het leuk vind. Intensief sporten, zoals volleyballen, mijn lievelingssport, doe ik nu niet meer. Maar dagelijks ga ik graag naar buiten en  trek mijn wandelschoenen aan.

Vele stappen heb ik in mijn leven gemaakt. Stappen gezet om een doel te bereiken. Voorziene stappen, maar ook onvoorziene stappen. Soms stapje voor stapje, maar soms ook, wanneer het meezat grote stappen. Wanneer ik zo stapsgewijs door mijn leven wandel voel ik mij een tevreden mens.

“Af en toe heb je als mens moed nodig om een stap te zetten”.

Mijn grote stap was mijn verhuizing, nu bijna 9 jaar geleden naar Zuid Holland. Helemaal een nieuwe koers inslaan. Nieuwe mensen leren kennen, nieuwe omgeving verkennen, ander vrijwilligerswerk oppakken. Nu zet ik mijn voetstappen in de Hoeksche Waard. Wandel over het schelpenpad naast ‘De Vliet’ en  over de dijk naast de rivier ‘De Oude Maas’. Steeds wanneer ik langs de rivier loop, denk ik aan de voetstappen die ik heb achtergelaten langs de rivier ‘DE IJssel”. Deventer de plek, de stad waar ik mijn stappen naar mijn volwassenheid heb gezet. Waar ik mijn grote liefde heb ontmoet. Waar ik op school, en… maar ook soms thuis de hakken in het zand zette. Het is nostalgie, maar wat zou ik graag nog eens wandelen over mijn voetstappen van eens, lang geleden. Door de stegen, door de winkelstraten en over “De Brink”.

Henri de Regnier: Les premières heures de l’amour sont comme les premiers pas sur la neige.

De eerste uren van de liefde

zijn als eerste stappen in de sneeuw

Natte brandende kou

het smelten van gevoelens

stap voor stap ontdekken,

of ik van je hou.

Wat is het mooi, wanneer je met een partner in een harmonieuze tred de stappen in het leven kunt zetten.

Het leven is een trein, stap in. Khaled Hoesseini

     

Kracht

 

Kracht

De zon kan nog alle plekken bereiken

Kale takken reiken reikhalzend naar het licht

De natuur laat het winterseizoen verstrijken

Het is haar kracht die voor tegenslag zwicht

Takjes en bladeren kraken onder mijn schoenen

Mieren kruipen over mijn voet

Bijen laten hun vleugels zoemen

bij het vinden van nectar die hen voor tegenslag behoed

Zoals ook een mens vanzelf moet ademen

al heeft men moeite met tegenwind

zuurstofrijk bloed stroomt door de aderen

Men zo daarmee kracht en energie bij tegenslag vindt.

Stilte en rust zijn maar schijn

Mijn hart klopt waar eens mijn huis stond

Niets is meer zoals het zou moeten zijn

Wat rest is enkel barre grond

Maar ik ben opnieuw herrezen

Veel is nu weer gewoon

Kracht schijnt alles bij elkaar te klemmen

in het land, het land waarin ik nu woon

 

 

 

 

 

 

 

 

Lentekriebels

 

Lentekriebels

Ik ben al een tijdje wakker en lig nog wat te soezen. Ik hoor vogels fluiten en ik denk, maar het is nog donker, die beginnen vroeg! Maar dan kijk ik op de wekker en is het kwart voor zeven. Door een kiertje in de gordijnen zie ik dat het langzaam aan licht begint te worden. Weer een nieuwe dag met vaak dezelfde routines, maar ook verwachtingsvol. Benieuwd naar wat er afgelopen twaalf uur tijdens mijn slapen is gebeurd. Nieuwgierig naar wat deze nieuwe dag mij zal brengen. Echter het nieuws op het vroege ochtendjournaal brengt zoals gewoonlijk geen erg goed nieuws, behalve de verwachting van het weer. Het belooft een zonnige dag te worden met aangename temperaturen.

Lentekriebels, dat is mijn gedachte. De zon geeft meer vitaliteit. Laat na de donkere periode van de winter de stemming veranderen. Ik wil de deuren openzetten, ik wil naar buiten. De was kan weer buiten gedroogd worden. Voorzichtig komen er al groene blaadjes tevoorschijn aan de struiken zag ik gisteren tijdens mijn wandeling door een park. Weliswaar een park aan de rand van de stad Dordrecht, maar ondanks de drukte van het verkeer was het in een gedeelte van het ‘bos’ bijna niet hoorbaar. In de stilte de vogels horen fluiten. De zon die door de bladeren de lichtjes op het pad vooruit schijnt. Dan voel ik nattigheid aan de rand van mijn haar en mijn aan mijn slaap. Bah, een vogel die wat heeft laten vallen. Ook dat is de natuur, maar eerlijk gezegd, ik ben er niet blij mee. Gelukkig heb ik papieren zakdoekjes om het ergste er af te vegen. Thuisgekomen spring ik gelijk onder de douche, was mijn haar grondig, pas dan voel ik mij weer fris.

 De vogels zullen dan al wel meer hoorbaar zijn, maar of zij al de lentekriebels voelen ook al is het  mooi weer, dat zal nog wel even duren. Wij mensen bloeien ook weer helemaal op bij de langere dagen, het licht van de zon en het opbloeien van alles in de natuur. Ik vond een leuk passend artikel van Felix Timmermans: Pieter Bruegel uit 1928:

Een jeukend geluk kraakte er in de schietende hagen en in de dierkes, klein en groot. Ge rookt het koppelen en het paren in de lucht en de blijdschap van eieren te gaan leggen. En hij werd zo ook een lentekriebeling gewaar, van in zijn tenen tot in zijn haar. Iets dat hij nog niet kon benoemen, of zeggen.

“Wat heb ik op mijn leeftijd aan lentekriebels?” Uit Club Kroniek 01-04-1942.

Nou best wel wat, was mijn gedachte na het lezen ervan. Ook op oudere leeftijd zijn de gevoelen niet veranderd. Het lijf veranderd met de jaren, het is niet meer zo soepel, de huid is minder elastisch en er groeit haar, waar het niet moet groeien. In wezen veranderd het gevoel naar liefde, romantiek en seksualiteit niet. Dus… lentekriebels zijn er voor jong en oud.

Vriendin

 

Vriendin

Zij loopt met mij mee

waar we ook gaan,

 het maakt haar niet uit.

peilt mijn idee

van hetgeen mij bezighoudt.

Ze is naast mij.

Ze volgt mij overal.

Is altijd bij mij,

maar bovenal,

ze geeft mij raad.

Ze zit, of ligt naast mij,

op de bank, of in bed

ook al is het laat.

Ze geeft mij troost.

laat mij anders denken.

Is de arm om mijn schouder

die mij liefhebbend koost.

Ze is mijn gids,

begeleidt mij op de hobbels in mijn leven.

Luistert, fluistert,

zij is

altijd

niet voor even.

Ze is mijn ‘ik ‘, ze is mijn “zijn”.

 

Hoop

 

Hoop

De laatste dagen is de hemel strakblauw en kleurt en fleurt de zon de wereld op. Het helpt om alle snel opvolgende  gebeurtenissen in de wereld wat te nuanceren, wat te minimaliseren. Afgelopen zondag hadden vriendin en ik besloten om van het mooie weer te genieten, naar buiten te gaan, wandelschoenen aan, de meters onder onze voeten laten verdwijnen terwijl we genoten van het mooie winterweer. Op een beschut bankje de zon ons gezicht laten verwarmen. De zon krijgt al wat meer kracht, daarom vind ik in deze periode van het jaar, ook al was het deze middag behoorlijk koud, die eerste zonnewarmte op mijn gezicht heerlijk.

Toen we samen zo op het bankje zaten, met ons gezicht geheven naar de zon, bespraken we dat het bijna niet voor te stellen is, dat op dit moment, er zoveel vijandigheid wereldwijd aanwezig is. Enkele machthebbers de power hebben, de kans krijgen om op een ondenkbare manier te heersen. Waar zal dit allemaal op uitdraaien in de komende tijd? De tijd dat onze kleinkinderen opgroeien? Daar hadden we natuurlijk geen antwoord op, maar zorgen zijn er wel.

Gisteravond meldde het journaal, dat de kaarsjes in de basiliek St. Jan te Den Bosch niet aan te slepen waren. Mensen veel vaker een kaarsje op steken. Mensen die aan het woord kwamen en de reden uitlegden waarom nu in deze periode, vertelden dat ze hun gedachten even de rust gaven om in alle stilte alles te overdenken. Troost zouden vinden, maar ook hoop. Een kaarsje op steken doe ik dikwijls wanneer ik een deur van een kerk open zie staan. Waar ik dan ook ben. Afgelopen jaar was ik met mijn zoon in Avignon in Frakrijk. We gingen een kerk binnen, staken allebei een kaarsje aan en stonden even stil met onze gedachten. Men hoeft helemaal niet gelovig te zijn om in een kerk een kaarsje op te steken. Ik ervaar dat het een moment is om alle hectiek rondom mij heen, in mijn leven, even te vergeten en om stil te staan bij mijn persoonlijke gevoelens. Gegarandeerd komt dan het moment, dat ik emotioneel word. Tranen over het verlies van mijn man en familieleden. Mijn zoon sloeg een arm om mij heen. Zo geeft een kaarsje opsteken licht en hoop op betere tijden, herinnerd aan verbondenheid. En die arm om mijn schouder was genegenheid tussen ons. Wat eenvoudig een kaarsje opsteken niet kan doen.  

Afgelopen zaterdagmiddag werd ik door een cursiste uitgenodigd om in het centrum een bakkie te doen. Letterlijk schreef ze het zo. Tijdens de cursus maken we ook gebruik van het boek “Koffiepraatjes”. Het boek behandeld de spreektaal. Spreektaal is vaak voor anderstaligen moeilijk te herkennen omdat we woorden en gezegdes gebruiken  die in artikelen, of boeken, of krant zelden gebruikt worden. “Uit je dak gaan” bijvoorbeeld. Dak? Een dak van een huis? Of een uitspraak, die is met de noorderzon vertrokken. Wij Nederlanders zijn ons daar niet meer van bewust. Het is leuk om op deze manier daar op geattendeerd te worden. Het geeft mij een hernieuwde kijk op mijn moedertaal.

Het blijft moeilijk voor sommige anderstaligen om het Nederlands te leren, vooral wanneer ze in het land waar ze vandaan komen, weinig, of soms ook geen opleiding hebben genoten. Maar wanneer ze zichzelf willen inzetten, zal ik blijven proberen hen te helpen. En ik blijf hoop houden, dat het hen een keer zal lukken zich tenminste een beetje verstaanbaar te maken in een voor hen vreemde taal.

 

Wat je zegt...

 

Wat je ook zegt…

het is zoveel als de ander kan begrijpen. Vrij vertaald naar een uitspraak van Mevlana, Rumi. Deze uitspraak werd gedaan door een Turkse cursist naar aanleiding van het onderdeel luisteren bij het leren van de Nederlandse taal. Luisteren en de context begrijpen en verstaan is zoveel moeilijker dan het alleen het lezen van de tekst. Aansluitend op zijn citaat haalde ik de wijsheid aan: Luisteren is ook horen wat er niet wordt gezegd. Ik weet niet of het wijsheid is, maar voor mij blijft het een belangrijk issue, omdat communiceren met iemand empathie en aandacht vereist, nodig is naar die ander om tussen de regels te horen wat er werkelijk gezegd, of bedoeld wordt. Er ontspon zich tussen ons een interessante discussie. Hij liet mij een blog lezen van A. Selim Tuncer waa in een soortgelijke uitspraak van Mevlana: ‘Je kennis is in verhouding tot de geest van de persoon met wie je praat.

Ik neem de vrijheid om het zo uit te leggen: Zoeken we niet onbewust bij het zoeken naar een partner naar gelijkwaardigheid? En dan bedoel ik gelijkwaardigheid in kennis, in achtergrond, in milieu en niveau van communicatie? Dat er door communicatie in een relatie wederzijds begrip is naar elkaar? Maar ook non-verbale communicatie (zonder woorden) draagt bij aan iemand begrijpen, iemand verstaan.  Wikipedia legt het mooi uit. Non-verbale communicatie omvat elke vorm van boodschappen tussen mensen via niet-talige signalen. Luisteren en iemand proberen te lezen. Met iemand lezen bedoel ik dan, lichaamstaal herkennen en begrijpen. Waaronder o.a. Gezichtsuitdrukkingen en gebaren. Tijdens het praten ondersteunen we vaak de woorden door gebaren, door te lachen, of het maken van grimassen, het geven van een knipoog bijvoorbeeld. Het versterkt nog eens hetgeen we willen zeggen. Soms doen we dat ook wel onbewust, denk ik.

Toen ik op tienjarige leeftijd verhuisde van een klein dorp naar de grote ‘stad’ kreeg ik andere vriendjes en vriendinnetjes. En één daarvan werd al snel mijn beste vriendje. We trokken veel met elkaar op. Dat veranderde en verdiepte zich tijdens onze tienerleeftijd. Ik mocht wat langer buiten zijn na het avondeten in de zomer. We zonderden ons af van de anderen en praatten urenlang. En begrepen elkaars taal. En…ik, wij werden verliefd. Verliefd door het wederzijds van elkaar begrijpen, mede door de communicatie die naadloos op elkaar aansloot.

In 2018 schreef ik onderstaand gedicht uit “Wolken die gedachten toveren”

Pure Liefde

Ik moet jullie iets vertellen

Het is al heel lang gelee

Er woonde in de straat

een vriendje daar speelde ik mee

Elke ochtend stond hij

aan het hekje bij mijn huis

Samen lopend naar school

en ook weer terug naar huis

Dan ineens naar school alleen

snapte niet waarom hij ineens verdween

Jaren later zag ik hem weer

Niets was veranderd sinds de vorige keer

Zo verliefd, zo jong, zo pril

Op het gras in het zwembad

Opgewonden maar o zo stil

Liggend zij aan zij

Ik dacht hij en hij dacht mij

Zo mooi, zo puur, zo rein

Een beleven van intimiteit

Die later nooit meer zo zou zijn      

 

“Sen ne söylersen söyle, söylediğin, karşındakinin anladığı kadardır.”

 Mevlana Celaleddin-i Rûmî

Wat je ook zegt, het is zoveel als de ander kan begrijpen.

 

 

De Toekomst in dromen

 

Single en de toekomst

Wanneer de dagen, weken, maanden, jaren en seizoenen zijn voorbijgegaan.

De tijd over land en water is vervlogen,

zou ik willen dwalen door een beeld in mijn gedachten

en wensen dat ik mijn toekomst zou kennen mogen.

Het verlangen naar het maken van onvoorspelbare herinneringen.

Het uitvinden van nieuwe dingen.

Het ontdekken en meemaken van liefdevolle en onvergetelijke momenten,

dat alles zou ik in de kortere tijd die mij nog rest, op rijm willen kunnen prenten.

Niets is zeker wat de volgende dag ons brengt

Toch is alles gericht op de tijd die gaat komen,

en wordt mijn leven iedere dag verlengt.

Misschien worden mijn wensen werkelijkheid die voorkomen in mijn dromen.